Aambeien - verschijnselen, diagnose en behandeling
Ongeveer 1 op de 3 mensen heeft last van aambeien. Aambeien komen zowel bij vrouwen als mannen voor. Aambeien ontstaan meestal door een verhoogde druk rond de anus, zoals bijvoorbeeld bij persen.
Verschijnselen bij aambeien
Aambeien kunnen zowel inwendig als uitwendig zitten.
Inwendige aambeien zijn zwellingen van het slijmvlies van de endeldarm. Ze kunnen ontstaan door erfelijke aanleg, harde ontlasting of hard persen. Aambeien doen meestal geen pijn, maar kunnen wel bloedverlies geven. Andere klachten kunnen zijn jeuk, irritatie, branderigheid en gevoeligheid rond of in de anus. Soms zijn de aambeien ook voelbaar als bobbels rond de anus, doordat ze zijn uitgezakt.
Uitwendige aambeien ontstaan door kleine stolsels in de aders rond de anus. Deze kunnen het gevolg zijn van hard persen door een bevalling of bij obstipatie (verstopping). Uitwendige aambeien zijn meestal zeer pijnlijk.
Onderzoek en diagnose bij aambeien
De arts neem de tijd om naar uw klachten te luisteren en vragen te stellen over uw gezondheid. Vervolgens wordt u lichamelijk onderzocht. De arts kijkt dan naar uw anus en de huid eromheen. Klachten kunnen ook veroorzaakt worden door het laatste stukje van de darmen, daarom zal de arts ook iets dieper kijken. Dit onderzoek heet proctoscopie. Op basis hiervan zal de arts bepalen of er bij u sprake is van inwendige aambeien (hemorroïden), uitwendige aambeien (perianale randvene trombose) of wellicht iets anders.
Wat is proctoscopie?
Proctoscopie is een onderzoek waarbij met een proctoscoop in het laatste stuk van de darm gekeken wordt. Een proctoscoop is een metalen buis met een lampje. De arts kan hiermee de laatste 5 – 8 cm van de darm bekijken. Als er een aambei te zien is, kan deze direct worden behandeld.
Voorbereiding op het consult en onderzoek
Om u zo goed mogelijk te kunnen onderzoeken, adviseren wij u om vantevoren een klysma te kopen. Hiermee maakt u het laatste deel van de dikke darm leeg. U kunt Microlax (2 stuks) kopen bij drogist of apotheek. Lees voor gebruik goed de bijsluiter. U brengt dit op twee momenten in:
- De avond voor het consult, ongeveer 2 uur voordat u naar bed gaat.
- Op de dag van het consult, ongeveer 2 uur voor vertrek van huis.
Heeft u zeer hevige buikpijn, zeer hevige anale pijn of een chronische darmonsteking? Dan adviseren we u dit niet te gebruiken.
U hoeft voor het onderzoek niet nuchter te zijn; u mag gewoon eten en drinken.
Draag op de dag van het consult/onderzoek makkelijke kleding en neem extra ondergoed mee.
De meeste mensen kunnen gewoon zelf terug naar huis rijden of fietsen. Soms is er pijn en/of een onaangenaam gevoel. Dan kan het prettig zijn als iemand u naar huis kan brengen.
Behandelmethodes bij aambeien
Bij een inwendige aambei kan deze vaak direct tijdens het eerste consult worden behandeld. Dit gebeurt dan door een elastiekje om de inwendige aambei te leggen. Over het algemeen is deze behandeling niet pijnlijk, soms kan het een wat vervelend gevoel geven. De aambei verschrompelt in de dagen daarna. Vaak is 1 behandeling voldoende.
Ook een uitwendige aambei kan vaak direct behandeld worden. Het gebied wordt eerst met een prikje lokaal verdoofd. Vervolgens maakt de arts een kleine snede in de gezwollen aambei en duwt de bloedstolsels eruit. Dit geeft direct verlichting.
Wanneer u last heeft van harde ontlasting kunt u een recept voor medicijnen krijgen die u helpen de ontlasting zachter te maken.
Wat kunt u zelf doen om aambeien te voorkomen?
De behandeling werkt vaak goed. Klachten kunnen echter altijd terug komen. Het is belangrijk om u er bewust van te zijn om druk rond de anus zo veel mogelijk te voorkomen. Enkele praktische tips:
- Zorg voor zachte ontlasting.
- Zorg voor vezelrijke voeding zoals volkorenbrood, roggebrood, lijnzaad, fruit zoals bramen/ bessen.
- Drink 1 ½ tot 2 liter water per dag.
- Beweeg een half uur per dag (bijvoorbeeld wandelen of fietsen).
- Als u moeilijke ontlasting blijft houden, adviseren we u psylliumzaad zakjes te gebruiken (te koop bij drogist of apotheek, lees van tevoren de bijsluiter) of contact op te nemen met uw huisarts.
- Als u opnieuw bloedverlies krijgt, kan het zijn dat er weer een aambei zit. U kunt dan bellen voor een nieuwe afspraak.
Bij blijvende klachten van bloedverlies is het verstandig dat de rest van de dikke darm wordt bekeken. Dit heet een endoscopie. Bespreek dit met uw huisarts.
