Melanoom - vorm van huidkanker - verschijnselen
Een melanoom is een vorm van huidkanker die ontstaat uit pigmentcellen (melanocyten). In groepjes bij elkaar vormen zij een moedervlek. Er is sprake van een melanoom als een groep pigmentcellen is veranderd in kankercellen.
Verschijnselen bij een melanoom
Melanomen kunnen ontstaan in al bestaande moedervlekken. De moedervlek verandert van kleur en wordt zeer donker of juist licht. De moedervlek verandert van vorm en krijgt een grillige rand of wordt dikker. Ook kan de moedervlek gaan jeuken, bloeden of pijn doen. Een melanoom kan ook ontstaan in een ‘normale’ huid.
Een melanoom is meestal groter dan een gewone moedervlek en is grillig en asymmetrisch van vorm. Een melanoom kan bruin of zwart zijn maar ook de kleuren rood, paars, blauw, grijs en wit bevatten of een combinatie hiervan.
Meestal treedt deze vorm van huidkanker op tussen het 30e en 60e jaar. Melanomen kunnen op alle plaatsen van het lichaam voorkomen. Bij vrouwen komt deze vorm van huidkanker wat vaker voor op de benen, en bij mannen op de romp.
Hoe krijgt u een melanoom?
Waarom iemand een melanoom krijgt is niet altijd duidelijk. Er is een grotere kans op het krijgen van een melanoom (risicofactoren) als:
- Eén of meerdere familieleden een melanoom hebben gehad.
- U op jonge leeftijd vaak verbrand bent geweest
- U veel onder de zonnebank bent geweest.
- U een lichte huid heeft met rood of lichtblond haar.
- U meer dan 5 ‘klinisch atypische’ moedervlekken heeft.
- U meer dan 100 moedervlekken heeft.
- U een aangeboren moedervlek (congenitale naevus) heeft van 20 cm of groter.
- U eerder een melanoom heeft gehad.
Wees alert als:
- Er opeens een nieuwe, opvallende donkerbruine tot zwarte moedervlek is.
- Een nieuwe of een al langer aanwezige moedervlek verandert (groeit, verschillende kleuren krijgt, erg donker wordt, dikker wordt of van vorm veranderd).
- Een moedervlek jeukt, pijn doet, bloedt of open gaat.
Onderzoek en diagnose van een melanoom
De dermatoloog kan aan de moedervlek vaak zien of het een melanoom is. Om dit goed te kunnen zien gebruikt de dermatoloog een ‘dermatoscoop’. Dit is een kleine handmicroscoop.
Als de arts denkt dat u een melanoom heeft, dan moet de moedervlek door een operatie worden verwijderd. De moedervlek wordt opgestuurd en met een microscoop onderzocht. Door dit onderzoek kan met grote zekerheid worden gezegd of u een melanoom heeft.
Verder wordt onder de microscoop gekeken naar de dikte van een melanoom (Breslow-dikte).
Behandeling van melanoom
Er zijn meerdere manieren om een melanoom te behandelen. De keuze van behandeling is met name afhankelijk van de dikte van het melanoom.
De behandelwijze die het meest wordt toegepast is het wegsnijden van het melanoom. Het stuk huid dat is weggesneden wordt nader onderzocht.
Wanneer is bevestigd dat het om een melanoom gaat, wordt er nog een extra stuk huid rondom het litteken verwijderd, dit wordt re-excisie genoemd. Deze re-excisie gebeurt om er zeker van te zijn dat alle kankercellen verwijderd zijn.
In een ver gevorderd stadium zijn andere behandelingen wellicht nodig. Als dit bij u het geval is, dan zullen wij u daarvoor doorverwijzen.
Wat kunt u doen om een melanoom te voorkomen?
Onderzoek heeft aangetoond dat wanneer iemand op jonge leeftijd veelvuldig verbrandt, de kans op huidkanker op latere leeftijd toeneemt. Het is daarom van belang dat ouders en verzorgers van jonge kinderen zich vooral bewust zijn van enerzijds het goede van de zon (de aanmaak van vitamine D), maar zich zeker ook bewust zijn van het gevaar dat verbranden met zich meebrengt.
Gebruik een goede zonnebrandcrème met een factor (minimaal 30) en draag beschermende kleding zoals een hoed of petje. Vermijd de zon op de heetste momenten van de dag tussen 11.00 en 15.00 uur. Houd hele jonge kinderen zo veel mogelijk uit de zon. Vermijd de zonnebank.
Houd verder uw huid goed in de gaten. Wees alert op nieuw ontstane, snel groeiende plekjes.
