Open been (ulcus cruris venosum)
Een open been is een open wond of zweer aan het onderbeen. De normale huid is op een dergelijke plaats verdwenen. Hierdoor ontstaat een grillig begrensde open huid die vaak met een geelbruin laagje of een korst is bedekt.
Verschijnselen bij een open been
Een moe, zwaar gevoel in de benen is vaak het eerste verschijnsel van een afvoerstoornis van de bloedvaten. In de loop van de dag worden de enkels dikker door vochtophoping. Er kunnen bruine verkleuringen en eczeemplekken ontstaan. Ook kunnen onderhuidse verhardingen optreden. Uiteindelijk ontstaat er een zweer: een open been.
Onderzoek en diagnose bij een open been
Er wordt nagegaan welke vaatafwijking ten grondslag ligt aan het open been. Het voelen kloppen van de beenslagaderen of het meten van de bloeddruk daarin is voldoende om een aanvoerstoornis in het slagaderlijke systeem uit te sluiten. Een open been op basis van een afvoerstoornis in het aderlijk systeem is in de regel gemakkelijk als zodanig te herkennen. Aanvullend onderzoek is soms nodig: bij problemen van de aders kan een echo van het been worden gedaan (duplexonderzoek) om inwendige spataders op te sporen.
Behandeling van open been
Het belangrijkste is dat het vocht (oedeem) uit het been gaat. Als er minder vocht in het been zit, geneest het open been meestal vanzelf. Dit kan op verschillende manieren worden bereikt:
- Aanleggen van een speciaal verband (zwachtel of verbandkous). Dit verband wordt vanaf de voet tot aan de knie aangelegd. Hierdoor wordt het oedeem minder. De zwachtels worden meestal 1 tot 3 keer per week vervangen. De totale duur van de deze behandeling is enkele weken tot maanden. Het verband kan strak zitten. Dit is normaal. Het vocht moet namelijk uit het been. Het is maar zelden nodig het verband zelf te verwijderen. Als u benauwd wordt of veel pijn krijgt, mag u het verband wel verwijderen.
- Behandeling van spataderen.
Nadat het open been genezen is, is het vaak nodig om overdag een speciale elastische kous te dragen. Dit moet voorkomen dat er opnieuw een open been ontstaat door de verhoogde druk in het been. Uw arts zal dit met u bespreken.
Wat te doen om open been te voorkomen?
- Beweeg veel (lopen, fietsen, zwemmen) en draag daarbij een elastische kous (ook bij warm weer). Dat is de belangrijkste leefregel. Juist op warme dagen is de kous vaak het hardst nodig.
- Voorkom overgewicht.
- Vermijd knellende kledingstukken als strakke broeken, elastieke banden e.d.
- Zorg voor gemakkelijk schoeisel. Hoge hakken verhinderen een goede pompwerking van de kuitspieren.
- Leg de benen omhoog bij langdurig zitten. Zo nodig kan ook het voeteneinde van het bed iets worden verhoogd, mits men daardoor niet kortademig wordt.
Prijzen en vergoeding van de open been behandeling
De behandeling wordt vergoed door uw zorgverzekeraar.
